Suy tim là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Suy tim là gì?

Suy tim là tình trạng tim không thể bơm đủ máu để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Khi cơ tim suy yếu, khả năng cung cấp oxy và dưỡng chất cho các cơ quan khác giảm và gây ra hàng loạt các triệu chứng ảnh hưởng đến cuộc sống người bệnh. Suy tim có thể diễn biến từ mức độ nhẹ đến nặng và nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Nguyên nhân gây suy tim

Có nhiều nguyên nhân gây ra suy tim, bao gồm các yếu tố từ lối sống, bệnh lý nền và tuổi tác. Một số nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh suy tim là:

Nguyên nhân suy tim trái

• Tăng huyết áp: nguyên nhân thường gặp nhất

• Bệnh tim thiếu máu cục bộ mạn tính, suy tim sau nhồi máu cơ tim

• Bệnh van tim: hẹp hở van động mạch chủ, hở van hai lá

• Bệnh lý cơ tim

• Bệnh tim bẩm sinh: còn ống động mạch, hẹp eo động mạch chủ,..

Nguyên nhân suy tim phải

• Bệnh phổi mạn tính: COPD, giãn phế quản, xơ phổi,…

• Tăng áp lực động mạch phổi

• Hẹp van hai lá

• Suy tim trái lâu ngày sẽ dẫn đến suy tim phải, đây là nguyên nhân thường gặp nhất

Nguyên nhân suy tim toàn bộ

• Thường do suy tim trái tiến triển lâu năm thành suy tim toàn bộ

• Bệnh cơ tim giãn

Ngoài ra, các yếu tố khác như tiểu đường, béo phì, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia và ít vận động cũng có thể tăng nguy cơ suy tim.

Triệu chứng của bệnh suy tim

Triệu chứng của suy tim thường phát triển dần theo thời gian và có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng phổ biến của bệnh suy tim bao gồm:

• Khó thở: Bệnh nhân suy tim thường gặp tình trạng khó thở, đặc biệt khi nằm hoặc khi vận động mạnh.

• Mệt mỏi và yếu cơ: Sự thiếu máu đến các cơ quan trong cơ thể khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, khó thực hiện các hoạt động thường ngày.

• Phù nề: Do tim không bơm máu hiệu quả, máu dễ bị ứ đọng tại các vùng thấp của cơ thể như chân, mắt cá chân và bụng, gây phù nề.

• Tăng cân nhanh: Sự tích tụ chất lỏng trong cơ thể có thể khiến người bệnh tăng cân đột ngột.

• Nhịp tim nhanh hoặc không đều: Khi tim cố gắng bù đắp khả năng bơm máu yếu, người bệnh có thể cảm thấy tim đập nhanh, mạnh hoặc không đều.

Đối tượng nguy cơ của bệnh suy tim

Những người có nguy cơ cao mắc bệnh suy tim thường bao gồm:

• Người lớn tuổi

• Người có tiền sử bệnh tim mạch

• Người thừa cân hoặc béo phì

• Tiểu đường

• Rối loạn lipid máu

• Hút thuốc lá

• Bệnh phổi tắc nghẽn không được kiểm soát

Các biện pháp điều trị bệnh suy tim

Điều trị suy tim là một quá trình phức tạp bao gồm việc kết hợp các phương pháp y học hiện đại và điều chỉnh lối sống. Dưới đây là các phương pháp điều trị suy tim phổ biến:

Sử dụng thuốc

Điều trị bằng thuốc là một phương pháp chủ yếu trong điều trị suy tim, giúp giảm bớt các triệu chứng và làm chậm tiến triển của bệnh. Một số loại thuốc thường được sử dụng gồm:

• Thuốc lợi tiểu: Giúp loại bỏ nước và muối dư thừa trong cơ thể, làm giảm phù nề và giảm gánh nặng cho tim. Ngoài ra, chúng cũng giúp kiểm soát huyết áp và giảm cảm giác khó thở.

• Thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors): Loại thuốc này giúp giãn mạch máu, giảm sức cản của hệ mạch, từ đó giảm tải cho tim và làm chậm tiến triển suy tim. Các thuốc ACE inhibitors như enalapril, lisinopril thường được kê đơn cho bệnh nhân suy tim.

• Thuốc chẹn beta: Thuốc này giúp giảm nhịp tim và giảm huyết áp, giúp tim hoạt động hiệu quả hơn và làm giảm nguy cơ tử vong. Các thuốc phổ biến thuộc nhóm này bao gồm carvedilol và metoprolol.

• Thuốc chẹn kênh canxi: Có tác dụng giãn cơ tim và giảm nhịp tim, giúp tim bơm máu hiệu quả hơn. Thuốc chẹn kênh canxi như amlodipine thường được dùng trong điều trị suy tim.

• Thuốc trợ tim: Thuốc digoxin hoặc các loại thuốc hỗ trợ co bóp tim giúp tăng lực co bóp của cơ tim, từ đó cải thiện khả năng bơm máu của tim.

Mỗi bệnh nhân suy tim có tình trạng khác nhau, nên bác sĩ sẽ lựa chọn và điều chỉnh thuốc phù hợp với từng trường hợp để tối ưu hiệu quả điều trị và hạn chế tác dụng phụ.

Phẫu thuật và can thiệp y học

Trong các trường hợp suy tim nặng hoặc không đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật hoặc các phương pháp can thiệp y học:

• Cấy ghép thiết bị trợ tim: Thiết bị trợ tim nhân tạo (ICD - Implantable Cardioverter Defibrillator) hoặc máy điều hòa nhịp tim (CRT - Cardiac Resynchronization Therapy) có thể giúp điều chỉnh nhịp tim và ngăn ngừa ngừng tim đột ngột ở những bệnh nhân suy tim nặng.

• Phẫu thuật thay van tim: Nếu suy tim do hư hỏng van tim, phẫu thuật thay van tim có thể là lựa chọn. Thay van tim giúp máu lưu thông qua tim một cách dễ dàng hơn, giảm gánh nặng cho cơ tim.

• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành: Đây là phương pháp can thiệp cho những bệnh nhân suy tim do tắc nghẽn động mạch vành. Phẫu thuật giúp tái lập dòng máu nuôi cơ tim, cải thiện khả năng bơm máu của tim và làm giảm các triệu chứng suy tim.

• Ghép tim: Ghép tim là biện pháp cuối cùng, thường được chỉ định cho những bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Tuy nhiên, đây là một phương pháp phức tạp và đòi hỏi nguồn cung cấp tim hiến tặng.

Dưới đây là danh sách các bệnh viện hỗ trợ phẫu thuật tim đứng đầu cả nước về chất lượng và dịch vụ:

• Bệnh viện Đại học y Hà Nội

• Viện tim mạch - Bệnh viện Bạch Mai

• Bệnh viện tim Hà Nội

• Bệnh viện E

• Viện tim Tâm Đức - TPHCM

• Trung tâm tim mạch - Bệnh viện Trung ương Huế

• Khoa tim mạch - Bệnh viện hữu nghị đa khoa Nghệ An

• Khoa tim mạch lồng ngực - Bệnh viện Việt Đức

• Viện tim mạch - Viện Quân đội Trung ương 108

• Bệnh viện tim thành phố Hồ Chí Minh

Chăm sóc sức khỏe tâm lý

Suy tim có thể gây lo lắng và trầm cảm cho người bệnh, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục. Bệnh nhân và người nhà nên duy trì tâm lý lạc quan và có thể tìm đến các dịch vụ tư vấn tâm lý khi cần thiết. Một trạng thái tinh thần tích cực sẽ giúp bệnh nhân suy tim có thêm động lực để tuân thủ phác đồ điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Điều trị suy tim đòi hỏi một chiến lược toàn diện, kết hợp giữa việc sử dụng thuốc, thay đổi lối sống và trong trường hợp cần thiết, nên điều trị bằng các phương pháp can thiệp y học. Sự phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân và bác sĩ, cùng với sự hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng sẽ góp phần quan trọng vào quá trình điều trị và giúp bệnh nhân suy tim sống khỏe mạnh hơn.

Phương pháp phòng ngừa bệnh suy tim

Để phòng ngừa suy tim, bạn nên tuân thủ các biện pháp sau đây:

• Duy trì chế độ ăn lành mạnh

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Kiểm soát căng thẳng

• Tránh thuốc lá và rượu bia

• Luyện tập thể dục thường xuyên

• Kiểm soát đường máu, lipid máu

Suy tim là một căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời. Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, cần nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp điều trị suy tim. Bên cạnh đó, việc duy trì lối sống lành mạnh, thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tránh các thói quen có hại sẽ là chìa khóa để phòng ngừa suy tim hiệu quả.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.