Trầm cảm là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp tâm lý trị liệu

Trầm cảm là gì?

Trầm cảm là một bệnh thuộc tâm thần học đặc trưng bởi sự rối loạn khí sắc. Bệnh do hoạt động của não bộ bị rối loạn gây nên tạo thành những biến đổi bất thường trong suy nghĩ, hành vi, tác phong.

Phụ nữ thường gặp bệnh trầm cảm nhiều hơn nam giới (2 nữ/1 nam) xảy ra ở nhiều lứa tuổi đặc biệt trong độ tuổi trưởng thành. Tỉ lệ mắc bệnh trầm cảm ngày một gia tăng, theo tổ chức Y tế Thế giới ước tính mỗi năm có khoảng 850.000 người chết do trầm cảm, là một bệnh phổ biến ở trên toàn cầu. Tuy nhiên trong số đó những người được chẩn đoán và điều trị kịp thời còn rất thấp chỉ chiếm khoảng 25%.

Trầm cảm là nguyên nhân của hơn 50% trường hợp tự sát. Trầm cảm do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng gặp tỉ lệ cao thường ở các đối tượng như thất nghiệp, phá sản, ly hôn,...

Trầm cảm là bệnh không còn xa lạ và có thể chữa trị được khỏi hoàn toàn, vì vậy cần được khám và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm?

Trầm cảm là một căn bệnh phức tạp, chưa có một nguyên nhân chính nào được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, trầm cảm có thể là do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

Yếu tố sinh học

Sự mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh như Serotonin, Dopamine và Norepinephrine. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh trầm cảm thì cũng có nguy cơ cao hơn. Một số bệnh như cường giáp, suy giáp, các bệnh tim mạch, ung thư… cũng có thể là nguyên nhân gây ra trầm cảm.

Yếu tố tâm lý

Áp lực công việc, gia đình, các vấn đề tài chính, mất mát người thân, trải qua những sự kiện đau buồn, xâm hại, bạo lực… cũng có thể gây ra trầm cảm. Đặc biệt, những người có tính cách nhạy cảm, hay lo lắng, tự ti có thể bị trầm cảm cao hơn.

Yếu tố xã hội

Môi trường sống không lành mạnh, cô lập xã hội, thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè, những thay đổi lớn trong cuộc sống như ly hôn, mất việc, chuyển nhà... có thể gây ra căng thẳng và dẫn đến trầm cảm.

Triệu chứng của trầm cảm

Triệu chứng về tâm trạng

• Buồn bã

• Mất hứng thú

• Cảm giác vô vọng

• Tự trách

• Căng thẳng, lo lắng

• Kích động hoặc chậm chạp

Triệu chứng về thể chất

• Mệt mỏi

• Rối loạn giấc ngủ

• Thay đổi khẩu vị

• Đau đầu, đau cơ

• Giảm ham muốn tình dục

Triệu chứng về nhận thức

• Khó tập trung

• Quên nhiều

• Suy nghĩ tiêu cực

• Khó đưa ra quyết định

Triệu chứng về hành vi

• Cô lập bản thân

• Mất hứng thú với các hoạt động xã hội

• Có ý định tự tử

Những giải pháp tâm lý trị liệu đối với bệnh trầm cảm

Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT)

CBT tập trung vào việc thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và hành vi không lành mạnh thành những suy nghĩ và hành vi tích cực hơn. Bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân nhận biết, thách thức những suy nghĩ tiêu cực, đồng thời rèn luyện các kỹ năng mới để đối phó với các tình huống gây căng thẳng. CBT đã được chứng minh là rất hiệu quả trong việc điều trị trầm cảm.

Liệu pháp giữa các cá nhân (IPT)

IPT tập trung cải thiện các mối quan hệ xã hội của người bệnh, bởi vì các vấn đề trong các mối quan hệ có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển trầm cảm. Bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về các mối quan hệ của mình và học cách giao tiếp hiệu quả hơn. IPT rất hữu ích cho những người có các vấn đề về mối quan hệ.

Liệu pháp tâm lý động lực

Liệu pháp này tập trung vào việc khám phá các vấn đề tiềm ẩn từ quá khứ, đặc biệt là các trải nghiệm thời thơ ấu, để hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra trầm cảm. Bác sĩ sẽ giúp bệnh nhân khám phá và giải quyết những xung đột nội tâm, những vấn đề chưa được giải quyết. Liệu pháp tâm động lực có thể mang lại những thay đổi sâu sắc trong cách nhìn nhận của người bệnh về bản thân và cuộc sống.

Liệu pháp nhóm

Liệu pháp nhóm cho phép người bệnh chia sẻ kinh nghiệm, cảm xúc và nhận được sự hỗ trợ từ những người đang trải qua những khó khăn tương tự. Người bệnh sẽ tham gia vào các nhóm để thảo luận về các vấn đề liên quan đến trầm cảm, học hỏi từ những người khác và nhận được sự động viên. Liệu pháp nhóm giúp người bệnh cảm thấy ít cô đơn và có động lực hơn trong quá trình điều trị.

Trầm cảm là một thách thức lớn, nhưng với sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, cộng đồng và các chuyên gia, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua. Hãy cùng nhau xây dựng một xã hội quan tâm đến sức khỏe tâm thần, nơi mà mọi người đều có cơ hội được sống một cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.