Bệnh van tim là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bệnh van tim là gì?

Bệnh van tim là tình trạng van tim hoạt động bất thường, khiến dòng máu qua tim không thể lưu thông một cách bình thường. 

Trong tim có bốn van chính: van hai lá, van ba lá, van động mạch chủ và van động mạch phổi. Các van này có nhiệm vụ mở và đóng đều đặn để điều chỉnh dòng máu, giúp máu lưu thông giữa các ngăn tim và cơ thể. Khi một trong các van này bị tổn thương hoặc không hoạt động đúng cách, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, từ đó dẫn đến suy giảm chức năng tim và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Các loại bệnh van tim phổ biến bao gồm:

• Hẹp van: Van không thể mở hoàn toàn, gây cản trở dòng máu.

• Hở van: Van không đóng kín, khiến máu bị trào ngược.

• Sa van: Van bị biến dạng và phồng lên, dẫn đến hở van.

Nguyên nhân gây nên bệnh van tim

Bệnh van tim có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các yếu tố bẩm sinh và các bệnh lý phát sinh trong cuộc sống.

Bẩm sinh

• Dị tật tim bẩm sinh: Một số người sinh ra với các bất thường ở van tim, chẳng hạn như hẹp van động mạch chủ hoặc van hai lá, có thể gây bệnh van tim, tim bẩm sinh từ khi còn nhỏ.

Do các bệnh lý nền và yếu tố nguy cơ khác

• Bệnh thấp tim: Đây là nguyên nhân phổ biến gây tổn thương van tim, thường xuất phát từ nhiễm khuẩn liên cầu nhóm A không được điều trị dứt điểm.

• Bệnh cơ tim phì đại: Tình trạng cơ tim dày lên bất thường có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các van tim, gây ra hẹp van hoặc hở van.

• Nhiễm trùng nội tâm mạc: Nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập vào nội tâm mạc có thể làm tổn thương van tim, đặc biệt ở những người có van tim nhân tạo hoặc van tim bất thường.

• Người lớn tuổi: Theo tuổi tác, van tim có thể trở nên dày và cứng.

• Tăng huyết áp: Áp lực máu cao làm tim phải làm việc vất vả, dẫn đến suy tim theo thời gian.

• Xơ vữa động mạch: Mảng xơ vữa có thể tích tụ ở các van tim, khiến chúng bị cứng và khó mở.

Triệu chứng của bệnh van tim

Triệu chứng của bệnh van tim thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các triệu chứng dưới đây có thể xuất hiện:

• Khó thở

• Đau ngực

• Mệt mỏi và suy nhược

• Chóng mặt, ngất xỉu

• Nhịp tim bất thường

• Phù nề

Cách điều trị bệnh van tim

Việc điều trị bệnh van tim phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và loại bệnh cụ thể. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

Sử dụng thuốc

Thuốc được sử dụng để giảm gánh nặng cho tim và kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Các loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:

• Thuốc lợi tiểu như furosemide, spironolactone hoặc hydrochlorothiazide 

• Thuốc ức chế men chuyển ACE hoặc ARB

• Thuốc chống đông máu như warfarin, heparin, và aspirin 

• Thuốc chẹn beta

• Thuốc chống loạn nhịp

Can thiệp bằng ống thông tim

Trong trường hợp nhẹ đến trung bình, phương pháp này có thể được sử dụng để sửa chữa các van bị tổn thương mà không cần phẫu thuật mở ngực. Bác sĩ sẽ đưa ống thông qua động mạch đến van tim, sau đó thực hiện các thao tác cần thiết để điều chỉnh hoặc mở rộng van.

Phẫu thuật sửa chữa hoặc thay van

Khi van tim bị hỏng nặng, phẫu thuật là phương pháp điều trị cần thiết và hiệu quả. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:

• Sửa chữa van: Thay đổi cấu trúc của van để giúp nó đóng và mở tốt hơn.

• Thay van: Thay thế van hỏng bằng van nhân tạo hoặc van sinh học từ động vật. Van nhân tạo có độ bền cao nhưng cần dùng thuốc chống đông suốt đời, trong khi van sinh học không yêu cầu dùng thuốc chống đông lâu dài nhưng có thể phải thay lại sau một thời gian.

Dưới đây là danh sách các bệnh viện hỗ trợ phẫu thuật tim đứng đầu cả nước về chất lượng và dịch vụ:

• Bệnh viện Đại học y Hà Nội

• Viện tim mạch - Bệnh viện Bạch Mai

• Bệnh viện E

• Viện tim Tâm Đức - TPHCM

• Trung tâm tim mạch - Bệnh viện Trung ương Huế

• Khoa tim mạch - Bệnh viện hữu nghị đa khoa Nghệ An

• Khoa tim mạch lồng ngực - Bệnh viện Việt Đức

• Viện tim mạch - Viện Quân đội Trung ương 108

• Bệnh viện tim Hà Nội

• Bệnh viện tim thành phố Hồ Chí Minh

Ghép tim

Trong các trường hợp nặng khi cả van và tim đều suy yếu, ghép tim có thể là lựa chọn cuối cùng, chỉ được xem xét khi các biện pháp điều trị khác không thể cải thiện tình trạng của bệnh nhân. Khi đó, trái tim bị hư tổn của bệnh nhân sẽ được thay thế bằng trái tim của người hiến tặng có cùng nhóm máu và tương thích về mặt miễn dịch. Sau ca ghép tim, bệnh nhân cần sử dụng thuốc chống thải ghép suốt đời để ngăn chặn cơ thể từ chối trái tim mới và thường phải tái khám định kỳ để đảm bảo chức năng tim hoạt động ổn định.

Phương pháp phòng ngừa bệnh van tim

Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn bệnh van tim, nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc các nhóm bệnh về tim mạch:

• Duy trì lối sống lành mạnh

• Tập thể dục đều đặn

• Kiểm soát huyết áp và cholesterol

• Không hút thuốc

• Đi khám sức khỏe định kỳ

• Tiêm phòng

• Điều trị nhiễm khuẩn kịp thời

Bệnh van tim là một bệnh lý nghiêm trọng có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tim mạch và chất lượng cuộc sống. Việc phát hiện và điều trị sớm bệnh van tim có vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó, áp dụng lối sống lành mạnh và duy trì kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng là cách tốt để phòng ngừa và bảo vệ trái tim khỏi các nguy cơ bệnh lý về van. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc thông tin cần thiết để nhận biết và chăm sóc sức khỏe tim mạch tốt hơn.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.