Tiền sản giật là gì? Những điều bà bầu cần biết

Tiền sản giật là gì?

Tiền sản giật là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra ở một số phụ nữ trong giai đoạn cuối của thai kỳ, thường từ tuần thứ 20 trở đi. Bệnh gây ra bởi sự tăng cao của huyết áp và sự tổn thương các cơ quan khác, chủ yếu là gan và thận. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tiền sản giật có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

Tiền sản giật có thể nhẹ hoặc nặng, tùy thuộc vào mức độ tổn thương của các cơ quan và mức độ tăng huyết áp. Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến sản giật – một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, gây co giật, thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Nguyên nhân gây tiền sản giật

Nguyên nhân chính xác của tiền sản giật vẫn chưa được làm rõ nhưng các chuyên gia chỉ ra rằng có những yếu tố góp phần tăng nguy cơ thai phụ bị tiền sản giật, bao gồm:

• Thai phụ bị một số chứng rối loạn như máu khó đông, có tiền sử mắc bệnh tiểu đường, bệnh thận hoặc bệnh tự miễn như lupus trước đó.

• Người trong gia đình (bà, mẹ, dì,...) có tiền sử bị tiền sản giật.

• Bị béo phì, thừa cân trong thai kỳ.

• Phản xạ trong căng tử cung trong đa thai, thai to

• Thiếu máu cục bộ tử cung - nhau.

• Thiếu niên hoặc phụ nữ trên 40 tuổi

• Là người Mỹ gốc Phi

• Mang thai lần đầu

• Sinh con cách nhau dưới 2 tuổi hoặc cách nhau trên 10 tuổi

• Huyết áp cao trước khi mang thai

• Mang thai nhiều hơn một bé

• Thụ tinh trong ống nghiệm

Triệu chứng của bệnh tiền sản giật

Nhận biết các triệu chứng tiền sản giật là điều rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời. Một số triệu chứng phổ biến của tiền sản giật bao gồm:

• Tăng huyết áp

• Sưng (phù nề)

• Đau đầu nghiêm trọng

• Rối loạn thị giác

• Buồn nôn và nôn

• Tăng cân trong 1 hoặc 2 ngày do lượng dịch trong cơ thể tăng nhiều

• Đau vai

• Đi tiểu ít hoặc hoàn toàn không đi tiểu

• Chóng mặt

• Khó thở

Biến chứng của bệnh tiền sản giật

Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, tiền sản giật có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm:

Sản giật

Sản giật là biến chứng nguy hiểm nhất của tiền sản giật, khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và gây ra các cơn co giật. Các cơn co giật này xảy ra do tăng huyết áp đột ngột và sự tổn thương của các cơ quan như não, gan và thận. Sản giật có thể xuất hiện đột ngột và không có dấu hiệu báo trước, gây ra các triệu chứng như mất ý thức, khó thở và thậm chí là rối loạn nhịp tim. 

Nếu không được điều trị ngay lập tức, sản giật có thể gây đột quỵ hoặc suy hô hấp, làm tăng nguy cơ tử vong cho cả mẹ và thai nhi. Trong các trường hợp nghiêm trọng, để cứu cả mẹ và bé, bác sĩ có thể phải quyết định sinh sớm bất kể tuần thai nhằm ngăn chặn tình trạng xấu đi.

Hội chứng HELLP

Hội chứng HELLP là một biến chứng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm của tiền sản giật, đặc biệt liên quan đến suy gan và rối loạn đông máu. 

Những người mắc hội chứng HELLP có thể gặp các triệu chứng như đau dữ dội ở phần trên bên phải bụng, buồn nôn và nôn, đau đầu hoặc sưng phù toàn thân. Hội chứng HELLP có thể tiến triển nhanh chóng, dẫn đến suy gan, suy thận hoặc chảy máu nặng, nguy hiểm đến tính mạng. 

Suy thận cấp

Suy thận cấp là một biến chứng nghiêm trọng của tiền sản giật vì khi huyết áp tăng cao làm giảm khả năng lọc của thận và gây tổn thương nghiêm trọng cho cơ quan này.

Ở những trường hợp tiền sản giật nặng, thận có thể bị suy giảm chức năng nhanh chóng, không thể lọc bỏ chất thải và duy trì cân bằng nước – điện giải. Suy thận cấp có thể khiến mẹ bầu gặp các triệu chứng như sưng phù, khó thở, mệt mỏi, và tiểu ít. Nếu không được điều trị kịp thời, suy thận cấp có thể dẫn đến suy thận mạn tính hoặc cần phải lọc máu

Suy thai

Suy thai là tình trạng thai nhi bị thiếu oxy và dưỡng chất do huyết áp cao của mẹ gây cản trở dòng máu đến nhau thai. Khi nhau thai không cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy, thai nhi có nguy cơ chậm phát triển, sinh non hoặc thậm chí là sảy thai. 

Để kiểm soát tình trạng này, mẹ bầu cần được theo dõi sát sao, và nếu suy thai trở nên nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sinh sớm nhằm đảm bảo an toàn cho thai nhi. Các biện pháp điều trị bao gồm điều chỉnh huyết áp và quản lý tình trạng dinh dưỡng của mẹ để duy trì sức khỏe cho cả hai.

Cách điều trị tiền sản giật

Cách điều trị triệt để là đưa sản phụ sinh nở sớm nhất có thể. Bác sĩ sẽ trao đổi về thời điểm sinh dựa trên độ tuổi thai nhi, mức độ phát triển của em bé và tình trạng bệnh của sản phụ.

• Nếu thai nhi đã phát triển tốt và đạt từ 37 tuần tuổi trở lên, bác sĩ có thể khuyến nghị sinh ngay nhằm ngăn chặn tình trạng tiền sản giật tiến triển nghiêm trọng hơn.

• Đối với những thai nhi chưa đạt 37 tuần tuổi và bệnh không quá nghiêm trọng, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao cho đến khi em bé phát triển đầy đủ để đảm bảo cuộc sinh an toàn.

Trong trường hợp tiền sản giật nhẹ, không có dấu hiệu biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ sẽ tiến hành điều trị bằng cách:

• Khuyến khích nghỉ ngơi tại giường, đặc biệt nên nằm nghiêng sang trái để giảm áp lực lên mạch máu.

• Theo dõi nhịp tim thai và siêu âm định kỳ để kiểm tra sự phát triển của thai nhi.

• Thực hiện các xét nghiệm máu và nước tiểu thường xuyên.

• Sử dụng thuốc hạ huyết áp để kiểm soát tình trạng tăng huyết áp.

Những biện pháp này nhằm bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé, kéo dài thời gian thai kỳ an toàn nếu có thể.

Phương pháp phòng ngừa tiền sản giật

Dù tiền sản giật không thể phòng ngừa hoàn toàn, nhưng các bà bầu có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Chế độ ăn uống lành mạnh

• Tập thể dục thường xuyên

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Giảm căng thẳng

• Uống thuốc bổ theo chỉ dẫn

• Giảm cân nếu có chỉ số BMI ở mức thừa cân – béo phì (≥ 25)

• Kiểm soát huyết áp hoặc lượng đường trong máu

• Bác sĩ cũng có thể yêu cầu dùng aspirin liều thấp (81 miligam) mỗi ngày

Tiền sản giật là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trong thai kỳ mà mỗi bà bầu cần hiểu rõ để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho các mẹ bầu những kiến thức cơ bản và cần thiết để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và thai nhi. Hãy nhớ theo dõi sức khỏe định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.