Nội tiết tố (Hormone) là gì? Chức năng của hormone trong cơ thể

Nội tiết tố (Hormone) là gì?

Nội tiết tố hay hormone là những chất hóa học do các tuyến nội tiết trong cơ thể sản xuất. Các hormone này được tiết vào máu và di chuyển khắp cơ thể để điều chỉnh các hoạt động của các cơ quan và mô đích, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất và tinh thần của mỗi người. 

Hormone có tác động mạnh mẽ ngay cả khi chúng tồn tại ở mức độ rất nhỏ trong cơ thể cho thấy tầm quan trọng của chúng trong việc duy trì sự cân bằng nội môi (homeostasis).

Cơ quan nào của cơ thể sản xuất hormone?

Hormone được sản xuất bởi các cơ quan và tuyến nội tiết, chủ yếu bao gồm:

• Tuyến yên 

• Tuyến giáp 

• Tuyến thượng thận

• Tuyến tụy 

• Buồng trứng (ở nữ) và tinh hoàn (ở nam)

• Tuyến tùng

• Hệ tiêu hóa

• Tuyến ức 

Có thể thấy, có rất nhiều loại hormone khác nhau và mỗi loại đảm nhận các chức năng riêng biệt trong cơ thể.

Chức năng của hormone trong cơ thể

Hormone đóng vai trò như các "sứ giả hóa học" giúp cơ thể duy trì các chức năng sống quan trọng. Dưới đây là một số chức năng chính của các hormone trong cơ thể:

Điều chỉnh quá trình trao đổi chất và năng lượng

Hormone như insulin và glucagon do tuyến tụy sản xuất giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, hormone tuyến giáp như T3 và T4 cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường quá trình trao đổi chất, giúp cơ thể điều chỉnh tốc độ tiêu thụ năng lượng.

Hỗ trợ tăng trưởng và phát triển

Hormone tăng trưởng (GH) được sản xuất bởi tuyến yên, kích thích sự phát triển của xương và mô trong cơ thể, ảnh hưởng đến chiều cao và cấu trúc cơ thể. Ngoài ra, các hormone sinh dục như estrogen, progesterone và testosterone có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển giới tính, thúc đẩy các đặc điểm giới tính thứ cấp và điều hòa khả năng sinh sản.

Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và sinh sản

Hormone sinh dục điều khiển quá trình sản xuất trứng và tinh trùng, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, quá trình rụng trứng và mang thai. Các hormone từ tuyến yên như LH và FSH cũng tham gia vào chu kỳ sinh sản.

Điều hòa tâm trạng và cảm xúc

Các hormone như serotonin, dopamine, và oxytocin đóng vai trò trong điều chỉnh tâm trạng, cảm xúc và hành vi xã hội. Hormone cortisol, còn gọi là hormone căng thẳng giúp cơ thể phản ứng với các tình huống căng thẳng.

Duy trì cân bằng nước và muối

Hormone aldosterone từ tuyến thượng thận và hormone ADH (hormone chống bài niệu) giúp kiểm soát sự cân bằng nước và muối trong cơ thể. Những hormone này cũng điều chỉnh áp lực máu và lượng nước tái hấp thu ở thận.

Tăng cường khả năng miễn dịch

Một số hormone như cortisol giúp kiểm soát các phản ứng miễn dịch và chống viêm, giúp cơ thể tự điều chỉnh phản ứng miễn dịch để tránh tình trạng viêm nhiễm quá mức hoặc không cần thiết.

Rối loạn hormone là gì?

Rối loạn hormone xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều hoặc quá ít một loại hormone nào đó, dẫn đến mất cân bằng nội tiết. Những thay đổi nhỏ trong nồng độ hormone cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và gây ra các triệu chứng như:

• Tăng hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân

• Rối loạn giấc ngủ

• Thay đổi tâm trạng và căng thẳng tâm lý dẫn đến lo âu, trầm cảm, cáu gắt hoặc cảm giác không thoải mái.

• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở nữ

• Giảm ham muốn tình dục

• Da nổi nhiều mụn

• Huyết áp gia tăng một cách bất thường

• Thường xuyên mắc phải các bệnh phụ khoa

Thường có các biện pháp khôi phục lại trật tự hormone như sau: 

• Dùng thuốc cân bằng hormone

• Điều trị nội tiết 

• Cải thiện chế độ ăn uống, tăng cường vận động

Hormone đóng vai trò quan trọng và phức tạp trong việc duy trì sức khỏe và sự cân bằng cho cơ thể. Các hormone không chỉ điều chỉnh các quá trình sinh lý như trao đổi chất, phát triển và sinh sản mà còn ảnh hưởng đến tâm trạng và cảm xúc của chúng ta. Vì vậy, hiểu rõ về chức năng của các hormone, các tuyến sản xuất hormone và cách nhận biết rối loạn hormone có thể giúp bạn duy trì tốt sức khỏe thể chất và tinh thần. Ngược lại, sự mất cân bằng hormone có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng, từ rối loạn tâm lý cho đến các bệnh lý về nội tiết. Việc theo dõi và điều chỉnh mức hormone một cách hợp lý sẽ góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.