Xơ phổi là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Xơ phổi là gì?

Bệnh xơ phổi là tình trạng phổi bị xơ hóa, trong đó mô phổi trở nên dày, cứng và mất đi tính đàn hồi. Khi mô phổi bị tổn thương, nó sẽ hình thành các mô sẹo, làm giảm khả năng mở rộng, co lại của phổi điều này gây khó khăn cho quá trình trao đổi khí và dẫn đến khó thở.

Nguyên nhân dẫn đến xơ phổi

Xơ hóa phổi tạo sẹo và làm dày mô xung quanh và giữa các túi khí (phế nang) trong phổi. Điều này làm cho oxy khó đi vào máu hơn. Nguyên nhân có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, bao gồm.

Yếu tố môi trường

• Bụi silic, amiăng các hạt này gây tổn thương phổi khi hít phải, thường gặp ở những người làm việc trong ngành công nghiệp xây dựng, khai khoáng.
• Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc lâu dài là nguyên nhân chính gây xơ phổi.
• Hóa chất công nghiệp.

Bệnh lý tự miễn 

• Hệ miễn dịch tấn công nhầm vào mô phổi, gây viêm nhiễm và hình thành sẹo. Một số bệnh tự miễn liên quan đến xơ phổi bao gồm viêm khớp dạng thấp (Rheumatoid arthritis), lupus ban đỏ hệ thống (Systemic lupus erythematosus), xơ cứng bì (Scleroderma).

Nhiễm trùng phổi 

•  Các nhiễm trùng phổi do vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể để lại sẹo và làm tổn thương mô phổi sau khi điều trị.

Tác dụng phụ của thuốc

• Thuốc hóa trị liệu dùng trong điều trị ung thư, có thể làm tổn thương mô phổi.
• Thuốc chống viêm và kháng sinh một số thuốc như methotrexate hoặc amiodarone cũng có thể gây ra xơ hóa.

Triệu chứng của xơ phổi

Các triệu chứng của xơ phổi, bao gồm.

• Khó thở

• Ho khan mãn tính

• Mệt mỏi và suy nhược cơ thể

• Đau tức ngực

• Sụt cân không rõ nguyên nhân

• Phù bàn tay và bàn chân

• Móng tay biến dạng (ngón tay dùi trống)

Quá trình xơ hóa phổi và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể khác nhau đáng kể ở mỗi người. Một số người bị bệnh rất nhanh với bệnh nặng. Những người khác có các triệu chứng vừa phải, trầm trọng hơn chậm hơn, trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

Các biến chứng của bệnh xơ phổi

• Suy hô hấp: Khi phổi bị xơ hóa nghiêm trọng, khả năng trao đổi khí giảm đáng kể, dẫn đến tình trạng suy hô hấp. Đây là biến chứng nghiêm trọng và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

• Tăng áp động mạch phổi: Phổi bị xơ hóa làm tăng áp lực trong các động mạch phổi, khiến tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu qua phổi. Tình trạng này có thể dẫn đến suy tim phải, gây khó khăn cho tuần hoàn máu.

• Suy tim phải: Áp lực trong các động mạch phổi tăng cao, tâm thất phải của tim (phần bơm máu vào phổi) phải làm việc quá sức. Lâu dần, nó có thể yếu đi và dẫn đến suy tim phải.

• Nhiễm trùng phổi: Người mắc xơ phổi dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp, đặc biệt là viêm phổi, do hệ miễn dịch suy giảm và phổi không còn chức năng bảo vệ tốt như trước.

• Tràn khí màng phổi: Trong một số trường hợp, mô phổi bị tổn thương có thể dẫn đến hiện tượng tràn khí màng phổi, khiến khí thoát ra ngoài và chèn ép lên phổi, gây đau ngực đột ngột và khó thở.

• Ung thư phổi: Người mắc xơ phổi có nguy cơ cao phát triển ung thư phổi do những thay đổi bất thường trong mô phổi theo thời gian.

Điều trị bệnh xơ phổi

Điều trị bệnh xơ phổi nhằm mục đích giảm triệu chứng, làm chậm sự tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm.

Thuốc

• Thuốc chống viêm

• Thuốc điều trị xơ phổi vô căn

• Thuốc giãn phế quản

Liệu pháp oxy

• Khi phổi không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể, liệu pháp oxy sẽ giúp cung cấp oxy từ bên ngoài. Người bệnh có thể cần oxy liên tục hoặc trong những hoạt động thể chất để duy trì mức oxy trong máu ổn định

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng phổi

• Các bài tập hô hấp và phục hồi chức năng phổi giúp cải thiện khả năng thở, duy trì thể lực. Điều này có thể giúp giảm mệt mỏi, cải thiện khả năng vận động cho người bệnh

Ghép phổi

• Ghép phổi có thể là một lựa chọn cho những người bị xơ phổi. Ghép phổi có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và cho phép sống lâu hơn. Tuy nhiên, ghép phổi có thể gặp các biến chứng như thải ghép và nhiễm trùng

Cách phòng ngừa của xơ phổi

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, các bạn cần chú ý.

• Tránh tiếp xúc với các yếu tố gây hại cho phổi

• Chăm sóc sức khỏe hô hấp

• Chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh

• Theo dõi sức khỏe định kỳ

Bệnh xơ phổi là một bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hô hấp và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc duy trì lối sống lành mạnh, tránh các yếu tố nguy cơ, theo dõi sức khỏe định kỳ là những cách quan trọng để phòng ngừa và làm chậm sự tiến triển của bệnh. Sự chăm sóc đúng cách, sự hỗ trợ y tế kịp thời sẽ giúp cải thiện chất lượng sống cho những người mắc bệnh xơ phổi.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.