Ung thư tụy là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Ung thư tụy là gì?

Ung thư tụy là sự phát triển bất thường của các tế bào trong tuyến tụy – cơ quan sản xuất các enzym tiêu hóa và hormone điều chỉnh đường huyết như insulin. Khi các tế bào ung thư hình thành, chúng có thể phát triển không kiểm soát và xâm nhập vào các cơ quan lân cận. 

Đây là loại ung thư thường khó phát hiện ở giai đoạn đầu, khiến tỷ lệ sống sót của người bệnh rất thấp khi phát hiện muộn. Có hai loại ung thư tụy chính: ung thư tụy ngoại tiết (chiếm khoảng 95% các trường hợp) và ung thư tụy nội tiết.

Nguyên nhân gây nên bệnh ung thư tụy

Nguyên nhân chính xác của ung thư tụy chưa được xác định tuy nhiên các yếu tố nguy cơ dưới đây có thể làm tăng khả năng mắc bệnh:

• Hút thuốc lá

• Tiền sử gia đình và di truyền mắc ung thư tụy hoặc các bệnh ung thư khác

• Người mắc tiểu đường loại 2

• Viêm tụy mãn tính

• Người từ 50 tuổi trở lên

• Đàn ông có nguy cơ mắc ung thư tụy cao hơn phụ nữ

• Một số bệnh lý mạn tính như tiểu đường, béo phì

• Sử dụng thức uống nồng độ cồn cao

• Tiếp xúc với hóa chất và kim loại nặng

• Có tổn thương ở gan

Triệu chứng của bệnh ung thư tụy

Triệu chứng của ung thư tụy thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu, do đó bệnh thường được phát hiện muộn. Một số dấu hiệu cảnh báo của ung thư tụy bao gồm:

• Đau bụng và lưng

• Sụt cân không rõ nguyên nhân

• Buồn nôn và nôn

• Chán ăn

• Mệt mỏi và suy nhược

• Nước tiểu sậm màu, tiêu phân mỡ hoặc phân bạc màu

• Vàng da, vàng mắt 

• Khó tiêu

• Viêm tụy

• Đường huyết khó kiểm soát

Phương pháp chẩn đoán bệnh ung thư tụy

Để chẩn đoán ung thư tụy, bác sĩ thường sử dụng một số phương pháp sau:

• Siêu âm: Siêu âm vùng bụng có thể phát hiện khối u trong tụy và các bất thường trong khu vực xung quanh.

• Chụp CT và MRI: Chụp CT (cắt lớp vi tính) và MRI (cộng hưởng từ) cung cấp hình ảnh chi tiết của tụy giúp xác định kích thước, vị trí và mức độ lan rộng của khối u.

• Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP): Phương pháp này sử dụng ống nội soi để kiểm tra ống mật và tụy. Qua đó, bác sĩ có thể lấy mẫu mô để làm sinh thiết.

• Chọc sinh thiết: Chọc sinh thiết là phương pháp lấy mẫu mô từ khối u trong tụy để kiểm tra sự hiện diện của các tế bào ung thư. Đây là phương pháp cho kết quả chính xác nhất để chẩn đoán ung thư tụy.

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để kiểm tra các dấu ấn sinh học (như CA 19-9) có thể gợi ý sự hiện diện của ung thư tụy, tuy nhiên không thể khẳng định hoàn toàn.

Phương pháp điều trị bệnh ung thư tụy

Điều trị ung thư tụy phụ thuộc vào giai đoạn bệnh, kích thước và vị trí của khối u, cũng như sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị chính bao gồm:

Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chủ yếu và hiệu quả nhất cho ung thư tụy ở giai đoạn sớm. Bác sĩ có thể cắt bỏ một phần tụy hoặc toàn bộ tụy, tùy thuộc vào vị trí và kích thước khối u. Trong một số trường hợp, các cơ quan xung quanh như một phần dạ dày, ruột non, và ống mật cũng có thể bị cắt bỏ để đảm bảo loại bỏ hết tế bào ung thư. Phẫu thuật có thể giúp ngăn ngừa sự lan rộng của tế bào ung thư và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Xạ trị

Xạ trị sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt hoặc thu nhỏ các tế bào ung thư. Xạ trị thường được sử dụng kết hợp với phẫu thuật, có thể thực hiện trước phẫu thuật để giảm kích thước khối u hoặc sau phẫu thuật để loại bỏ tế bào ung thư còn sót lại. Trong trường hợp bệnh nhân không thể phẫu thuật, xạ trị có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với hóa trị để kiểm soát sự phát triển của ung thư.

Hóa trị

Hóa trị sử dụng các loại thuốc mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chúng phát triển và lan rộng. Phương pháp này thường được chỉ định cho ung thư tụy ở giai đoạn tiến triển hoặc sau phẫu thuật để giảm nguy cơ tái phát. Hóa trị có thể kết hợp với xạ trị trong một số trường hợp nhằm tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, hóa trị cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như buồn nôn, mệt mỏi, rụng tóc.

Liệu pháp nhắm đích

Liệu pháp nhắm đích sử dụng các loại thuốc có khả năng nhận diện và tấn công các tế bào ung thư có đặc điểm gen hoặc protein đặc biệt mà không ảnh hưởng nhiều đến các tế bào lành. Điều này giúp giảm thiểu tác dụng phụ và tăng hiệu quả của điều trị so với hóa trị thông thường. Liệu pháp nhắm đích ngày càng trở nên phổ biến và được ứng dụng rộng rãi hơn trong điều trị ung thư tụy, đặc biệt cho các trường hợp có đột biến gen đặc hiệu.

Liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch giúp tăng cường hệ miễn dịch để nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư. Hiện nay, đây chưa phải là phương pháp điều trị chính cho ung thư tụy nhưng đã cho thấy tiềm năng trong một số thử nghiệm lâm sàng. Liệu pháp miễn dịch nhắm vào các protein bề mặt của tế bào ung thư, giúp hệ miễn dịch phát hiện và tiêu diệt chúng hiệu quả hơn. Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho bệnh nhân có các biến thể gen đáp ứng tốt với miễn dịch.

Cách phòng ngừa bệnh ung thư tụy

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn ung thư tụy, một số biện pháp dưới đây có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Bỏ thuốc lá

• Duy trì cân nặng hợp lý và lối sống lành mạnh

• Hạn chế rượu bia

• Tập thể dục đều đặn

• Khám sức khỏe định kỳ

• Theo dõi những thay đổi trong thói quen đại tiện

Ung thư tụy là một trong những loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao do thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, việc hiểu biết và phát hiện sớm có thể giúp nâng cao cơ hội điều trị thành công. Hãy áp dụng những biện pháp phòng ngừa, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân trước căn bệnh nguy hiểm này.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.