Tiểu đường tuýp 2 là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

tiểu đường tuýp 2

Tiểu đường tuýp 2 là gì?

Tiểu đường tuýp 2 là một bệnh rối loạn chuyển hóa phức tạp, với đặc trưng là tình trạng tăng đường huyết mãn tính do cơ thể gặp khó khăn trong việc tiết insulin, giảm khả năng tác động của insulin, hoặc cả hai. Sự gia tăng glucose kéo dài trong máu làm rối loạn chuyển hóa carbohydrate, protein, và lipid, dẫn đến tổn thương ở nhiều cơ quan quan trọng. Đặc biệt, các biến chứng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim và mạch máu, thận, mắt, và hệ thần kinh, gây suy giảm chức năng và sức khỏe toàn diện của người bệnh.

Nguyên nhân bệnh tiểu đường tuýp 2 là gì?

nguyên nhân bệnh tiểu đường tuýp 2

Bệnh tiểu đường tuýp 2 xuất phát từ sự kết hợp của các yếu tố liên quan đến di truyền và lối sống. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm.

Kháng insulin: Ở người mắc tiểu đường tuýp 2, các tế bào của cơ thể dần mất khả năng phản ứng tốt với insulin. Khi insulin không thể hoạt động hiệu quả, glucose khó được đưa vào tế bào, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.
Giảm tiết insulin: Tình trạng tăng đường huyết kéo dài gây áp lực cho tuyến tụy, buộc nó phải làm việc liên tục để tiết insulin. Lâu dần, chức năng sản xuất insulin bị suy giảm, khiến cơ thể thiếu insulin để kiểm soát đường huyết.
Yếu tố di truyền: Di truyền đóng vai trò quan trọng, bởi những người có người thân trong gia đình mắc tiểu đường có nguy cơ cao hơn.
Béo phì, đặc biệt là mỡ bụng: Thừa cân, nhất là mỡ vùng bụng, là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh. Béo phì thường đi kèm với kháng insulin, làm tăng khả năng mắc tiểu đường tuýp 2.
Ít vận động: Việc thiếu hoạt động thể chất làm giảm khả năng sử dụng glucose của cơ bắp, dẫn đến lượng đường huyết cao hơn trong máu.
Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thói quen ăn uống nhiều đường, chất béo bão hòa và ít chất xơ cũng là yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Căng thẳng và thiếu ngủ: Căng thẳng kéo dài cùng với việc thiếu ngủ có thể gây mất cân bằng insulin và ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát đường huyết của cơ thể.

Triệu chứng bệnh tiểu đường tuýp 2

triệu chứng bệnh tiểu đường tuýp 2

Các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2 thường phát triển chậm, đôi khi không rõ ràng, nên dễ bị bỏ qua.

Khát nước và khô miệng: Người bệnh thường cảm thấy khát nhiều và miệng khô, do cơ thể cố gắng loại bỏ lượng đường dư thừa trong máu qua nước tiểu.
Đi tiểu nhiều lần, đặc biệt vào ban đêm: Lượng đường trong máu cao khiến thận làm việc nhiều hơn để loại bỏ glucose, dẫn đến đi tiểu nhiều.
Mệt mỏi và uể oải: Tế bào không hấp thụ được glucose nên cơ thể thiếu năng lượng, gây ra cảm giác mệt mỏi kéo dài.
Sụt cân không rõ nguyên nhân: Dù ăn uống bình thường, người bệnh vẫn có thể giảm cân, do cơ thể không thể sử dụng glucose và phải đốt cháy mỡ để tạo năng lượng.
Nhìn mờ: Đường huyết cao có thể làm thay đổi độ trong suốt của thủy tinh thể, gây mờ mắt.
Vết thương lâu lành và dễ nhiễm trùng: Đường trong máu cao tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, đồng thời làm chậm quá trình lành vết thương.
Ngứa da, đặc biệt là ở vùng sinh dục: Do ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và dẫn đến tình trạng da khô, ngứa, đặc biệt ở các vùng da nhạy cảm.
Tê bì hoặc đau nhức ở tay, chân: Đường huyết cao có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây cảm giác tê hoặc đau, đặc biệt ở tứ chi.

Phương pháp điều trị đối với tiểu đường tuýp 2

Điều trị tiểu đường tuýp 2 tập trung vào kiểm soát lượng đường trong máu và ngăn ngừa biến chứng, bao gồm những phương pháp.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Giảm thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột, tăng cường ăn rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, protein lành mạnh và chất xơ.
Tránh thức ăn chiên rán, chất béo bão hòa và đồ ngọt.
Chia nhỏ bữa ăn và ăn đúng giờ để duy trì ổn định đường huyết.

Tập luyện thể dục đều đặn

Hoạt động thể chất giúp cải thiện độ nhạy insulin, từ đó hỗ trợ cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn.
Các bài tập như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc yoga rất có lợi. Mục tiêu tập tối thiểu 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần.

Dùng thuốc theo chỉ định

Các loại thuốc uống như metformin, sulfonylurea, hoặc thuốc ức chế DPP-4 thường được bác sĩ kê đơn để kiểm soát đường huyết.
Trong trường hợp đường huyết khó kiểm soát bằng thuốc uống, có thể cần đến insulin hoặc các thuốc tiêm hỗ trợ.

Kiểm soát căng thẳng và ngủ đủ giấc

Căng thẳng và thiếu ngủ có thể làm tăng đường huyết. Áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc yoga giúp duy trì tinh thần thoải mái và đường huyết ổn định.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Theo dõi đường huyết thường xuyên để điều chỉnh điều trị kịp thời.
Kiểm tra định kỳ chức năng tim, thận, mắt và thần kinh để ngăn ngừa biến chứng và có kế hoạch xử lý sớm.

Giảm cân nếu thừa cân

Giảm trọng lượng cơ thể, đặc biệt là mỡ bụng, có thể cải thiện đáng kể khả năng kiểm soát đường huyết.

Tiểu đường tuýp 2 là một bệnh mãn tính phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu người bệnh hiểu rõ và tuân thủ điều trị. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện thường xuyên, kiểm soát căng thẳng và dùng thuốc theo chỉ định, người mắc tiểu đường tuýp 2 có thể quản lý tốt đường huyết và giảm nguy cơ biến chứng. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và nhận thức về bệnh là yếu tố then chốt để sống khỏe mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống dù sống chung với bệnh.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.