Ung thư xương là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Ung thư xương là gì?

Ung thư xương là tình trạng các tế bào xương phát triển không kiểm soát, hình thành khối u ác tính. Khối u ung thư có thể phát triển từ các tế bào xương nguyên phát (ung thư xương nguyên phát) hoặc từ các tế bào ung thư ở bộ phận khác di căn đến xương (ung thư xương thứ phát). Các loại ung thư xương phổ biến bao gồm:

• U xương: U xương là dạng ung thư xương phổ biến nhất. Trong khối u này, các tế bào ung thư tạo ra xương. Loại ung thư xương này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ em và thanh niên, ở xương chân hoặc cánh tay. Trong một số trường hợp hiếm hoi, u xương có thể phát sinh bên ngoài xương (u xương ngoài xương).

• Osteosarcoma: Thường xuất hiện ở người trẻ và phát triển ở các xương dài như xương đùi, xương chày và xương cánh tay.

• Chondrosarcoma: Phát triển từ mô sụn, thường gặp ở người lớn tuổi.

• Ewing sarcoma: Xảy ra ở xương và mô mềm xung quanh, phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Ung thư xương có thể gây đau đớn, làm suy yếu cấu trúc xương và nếu không được điều trị kịp thời, tế bào ung thư có thể lan rộng đến các bộ phận khác của cơ thể.

Nguyên nhân gây nên bệnh ung thư xương

Nguyên nhân gây ung thư xương chưa được xác định rõ ràng nhưng có nhiều yếu tố nguy cơ đã được nghiên cứu và xác định có liên quan đến bệnh:

• Đột biến gen di truyền hoặc đột biến trong gen RB1 

• Tiếp xúc với bức xạ ion hóa

• Bệnh Paget xương

• Tiền sử bệnh ung thư trong gia đình

• Hiện tại hoặc trước đây có nhiều khối u trong sụn, là mô liên kết trong xương

Triệu chứng của bệnh ung thư xương

Triệu chứng ung thư xương thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu và có thể bị nhầm lẫn với các bệnh xương khớp khác. Một số triệu chứng phổ biến của ung thư xương bao gồm:

• Cảm giác đau xương tăng dần, đau liên tục, đau lan sang cả các vùng lân cận

• Vị trí đau xương sưng tấy và nổi u

• Gãy xương bất thường

• Mệt mỏi và suy nhược cơ thể

• Sốt cao

• Sụt cân đáng kể mà không do thay đổi chế độ ăn hoặc mức độ hoạt động

• Sờ thấy khối hạch cứng, rắn chắc trong xương dài của các chi

Phương pháp chẩn đoán bệnh ung thư xương

Chẩn đoán ung thư xương cần kết hợp nhiều phương pháp để xác định loại, vị trí và giai đoạn của bệnh. Các phương pháp chẩn đoán phổ biến bao gồm:

• Chụp X-quang: X-quang là bước đầu tiên trong chẩn đoán giúp xác định các dấu hiệu bất thường ở xương như lỗ hổng xương hoặc u bướu.

• Chụp cộng hưởng từ (MRI): MRI cung cấp hình ảnh chi tiết cho phép bác sĩ đánh giá mức độ lan rộng của khối u trong xương và các mô mềm xung quanh.

• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan): CT scan giúp xác định kích thước, vị trí của khối u và khả năng di căn đến các bộ phận khác.

• Sinh thiết: Sinh thiết là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất, trong đó một mẫu mô từ khối u được lấy để kiểm tra dưới kính hiển vi, xác định xem khối u có phải ung thư hay không.

• Xét nghiệm máu: Mặc dù không xác định trực tiếp ung thư xương nhưng xét nghiệm máu có thể đo lường một số dấu hiệu như mức canxi và các enzyme liên quan, hỗ trợ chẩn đoán.

Cách điều trị bệnh ung thư xương

Phương pháp điều trị ung thư xương thường dựa vào loại ung thư, giai đoạn bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Phẫu thuật: Phẫu thuật cắt bỏ khối u là phương pháp chính thường đi kèm với việc tái tạo lại phần xương bị mất. Trong một số trường hợp, nếu ung thư lan rộng, có thể cần phải cắt cụt chi.

• Hóa trị: Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc làm nhỏ kích thước khối u trước khi phẫu thuật. Hóa trị thường được sử dụng trong các loại ung thư xương có khả năng lan rộng như osteosarcoma và Ewing sarcoma.

• Xạ trị: Xạ trị sử dụng tia X để tiêu diệt tế bào ung thư. Đối với các khối u không thể phẫu thuật, xạ trị có thể giúp giảm đau và kiểm soát kích thước khối u.

• Liệu pháp nhắm trúng đích và miễn dịch: Đây là phương pháp điều trị tiên tiến sử dụng thuốc để tấn công các tế bào ung thư mà không làm ảnh hưởng đến các tế bào lành. Các loại thuốc nhắm trúng đích có thể giúp ngăn chặn các tín hiệu phát triển của tế bào ung thư và tăng cường hệ miễn dịch.

Phương pháp phòng ngừa bệnh ung thư xương

Hiện chưa có cách phòng ngừa hoàn toàn ung thư xương nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng một số biện pháp sau:

Tránh tiếp xúc với bức xạ không cần thiết

Tiếp xúc với bức xạ ion hóa có thể làm tăng nguy cơ đột biến tế bào dẫn đến ung thư xương. Do đó, bạn nên hạn chế thực hiện các xét nghiệm bức xạ nếu không cần thiết và chỉ chụp X-quang hoặc CT khi có chỉ định từ bác sĩ. Đặc biệt, đối với trẻ em và thanh thiếu niên, cần cẩn trọng để giảm tối đa sự tiếp xúc với bức xạ.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Việc khám sức khỏe định kỳ đặc biệt cho những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư sẽ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Kiểm tra bao gồm xét nghiệm máu, chụp X-quang hoặc siêu âm xương để kiểm tra tình trạng xương. Phát hiện sớm làm tăng khả năng điều trị hiệu quả và ngăn ngừa bệnh phát triển.

Thay đổi lối sống lành mạnh

Chế độ ăn uống lành mạnh giàu canxi và vitamin D từ sữa, hạt và rau xanh giúp xương chắc khỏe hơn và giảm nguy cơ loãng xương. Bỏ thuốc lá và hạn chế uống rượu bia bởi các chất độc hại trong thuốc lá và rượu làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ ung thư, bao gồm ung thư xương. 

Tập thể dục đều đặn giúp tăng cường sức khỏe xương và cải thiện mật độ xương, đặc biệt là các bài tập chịu trọng lực như đi bộ, chạy bộ và leo cầu thang. Vận động thường xuyên cũng giúp cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ béo phì và các bệnh liên quan đồng thời tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật.

Tầm soát ung thư thường xuyên

Đối với những người có nguy cơ cao, việc tầm soát ung thư thường xuyên là rất quan trọng để phát hiện và điều trị kịp thời. Các biện pháp như MRI, chụp X-quang hoặc sinh thiết có thể giúp phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong xương. Phát hiện sớm ung thư xương có thể cải thiện cơ hội điều trị thành công và hạn chế di căn.

Có thể thấy, việc phòng ngừa ung thư xương bắt đầu từ những biện pháp đơn giản như duy trì lối sống lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Ung thư xương là bệnh lý nghiêm trọng có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy không có biện pháp phòng ngừa hoàn toàn, nhưng việc nhận biết các triệu chứng và tiến hành chẩn đoán sớm sẽ giúp cải thiện tiên lượng và nâng cao hiệu quả điều trị.

Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.