Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là gì?Nguyên nhân, triệu chứng, và cách phòng ngừa
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là gì?
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD - Chronic Obstructive Pulmonary Disease) là một nhóm các bệnh phổi gây khó thở và hạn chế dòng khí vào và ra khỏi phổi. Đây là một tình trạng bệnh lý tiến triển chậm và không thể hồi phục hoàn toàn, chủ yếu do tổn thương phổi lâu dài. COPD thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là những người có tiền sử hút thuốc lá.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Nguyên nhân chính của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ở các nước phát triển là do hút thuốc lá. Ở các nước đang phát triển, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường xảy ra ở những người tiếp xúc với khói từ nhiên liệu đốt để nấu ăn và sưởi ấm trong những ngôi nhà thông gió kém.
Chỉ một số người hút thuốc lá mãn tính mới phát triển bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính rõ ràng trên lâm sàng, mặc dù nhiều người hút thuốc có tiền sử hút thuốc lâu năm có thể bị giảm chức năng phổi. Một số người hút thuốc ít phát triển các tình trạng phổi hơn. Họ có thể bị chẩn đoán nhầm là mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cho đến khi thực hiện đánh giá kỹ lưỡng hơn.
Nguy cơ dẫn đến bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Bệnh nhân tuổi thường trên 40, có tiền sử hút thuốc hoặc nghề nghiệp có tiếp xúc với khói, bụi ô nhiễm,… có nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cao nhất.
Những người sống trong môi trường có mức ô nhiễm không khí cao, đặc biệt là ô nhiễm bụi mịn và khí độc, có nguy cơ mắc COPD cao hơn. Điều này bao gồm cả ô nhiễm ngoài trời (khói xe, khí thải công nghiệp) và ô nhiễm trong nhà (khói bếp, nấu nướng bằng than).
Tiếp xúc với chất hóa học và bụi công nghiệp làm việc trong các ngành công nghiệp như khai khoáng, xây dựng, nông nghiệp, hoặc làm việc với hóa chất, bụi hoặc khói độc hại (như amiăng, silicon, hoặc các hóa chất nông nghiệp) có nguy cơ nhiễm COPD cao hơn.
Triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) thường phát triển dần theo thời gian, bao gồm.
-
Khó thở
-
Ho kéo dài
-
Thở khò khè
-
Cảm giác nặng ngực
-
Mệt mỏi
-
Tiết đờm (nhầy hoặc mủ)
-
Giảm cân trong giai đoạn nặng, một số người bệnh COPD có thể gặp tình trạng giảm cân không rõ lý do, do cơ thể phải tiêu tốn nhiều năng lượng để thở.
-
Sưng chân, mắt cá chân hoặc bụng
Các triệu chứng có thể xuất hiện và trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian, đặc biệt khi bệnh không được kiểm soát tốt hoặc khi bệnh nhân tiếp tục tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ như khói thuốc.
Điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) chủ yếu nhằm giảm triệu chứng, ngăn ngừa tiến triển của bệnh. Vì COPD là một bệnh tiến triển và không thể chữa khỏi hoàn toàn, điều trị tập trung vào việc kiểm soát và làm giảm các triệu chứng
Thuốc điều trị: Thuốc giãn phế quản giúp mở rộng các đường thở, giảm khó thở và cải thiện khả năng hô hấp. Các loại thuốc giãn phế quản thường được sử dụng thuốc beta-agonist, thuốc kháng muscarinic, corticosteroid (steroid)...
Liệu pháp oxy: Dành cho những bệnh nhân COPD có mức oxy trong máu thấp. Việc cung cấp oxy giúp cải thiện tình trạng thiếu oxy trong cơ thể và giảm nguy cơ suy tim và các vấn đề khác.
Phục hồi chức năng phổi (Pulmonary rehabilitation): Đây là chương trình tập luyện thể chất và giáo dục nhằm giúp bệnh nhân tăng cường sức khỏe và giảm các triệu chứng.
Phẫu thuật: Giảm thể tích phổi (Lung volume reduction surgery), ghép phổi
Cách phòng ngừa bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
-
Ngừng hút thuốc
-
Giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí
-
Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với bụi, hóa chất
-
Tập thể dục và duy trì sức khỏe tốt
-
Tiêm phòng các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp
-
Giảm tiếp xúc với yếu tố di truyền
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
-
Giảm căng thẳng và lo âu
-
Giảm tiếp xúc với khói và các chất độc hại trong gia đình
-
Giảm các yếu tố nguy cơ khác
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng với việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách, COPD có thể được kiểm soát, giảm nhẹ triệu chứng, ngăn ngừa sự tiến triển. Việc thay đổi lối sống, ngừng hút thuốc, bảo vệ phổi khỏi các yếu tố gây hại, và theo dõi sức khỏe định kỳ là những biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa và cải thiện tình trạng bệnh. Để sống khỏe mạnh và duy trì chức năng phổi, người bệnh cần kiên trì điều trị, thực hiện những thay đổi tích cực trong cuộc sống hàng ngày.
Tìm hiểu thêm trên Nền tảng phân phối Dược phẩm trực tuyến tại Việt Nam - Pharmarket.